“Iedere dag overlijden in Britse ziekenhuizen twee patiënten, niet aan de gevolgen van hun ziekte, maar gewoon van honger of dorst, omdat er niemand is die hen eten en drank komt brengen.” Dat zegt de Nederlandse journaliste Lia Van Bekhoven, die sinds 1976 in Londen woont. Ze was laatstleden te gast in het Canvas-programma ‘De afspraak’.

In Groot-Brittannië loopt de organisatie van de zorg zo gebrekkig dat men van een humanitaire crisis spreekt. “Ik fietste een paar jaar geleden langs mijn plaatselijke ziekenhuis”, vertelt Lia Van Bekhoven. “Er stonden vier ambulances voor de deur. Ze stonden te wachten omdat ze hun patiënt niet konden ontladen. Er was op de spoeddienst immers niemand om de patiënten op te vangen. De gangen van de spoeddienst staan vol met brancards en stoelen, waarop ernstig zieke patiënten te 57 uur wachten voor ze zorg krijgen.” Twintig Britse ziekenhuizen staan momenteel op zwart alarm: hun bedden zijn voor 100% bezet.

Opvallend is dat de Britten erg gelaten reageren op dit soort incidenten. “Ze gaan ervan uit dat er geen beter gezondheidssysteem is dan de National Health Service (NHS). Klopt niet: er zijn minder bedden, minder artsen en minder apparatuur dan in andere Europese landen, met een beperkter aandeel van het BNP dat naar de gezondheidszorg gaat.” Volgens een peiling van 2015 is de NHS het meest vertrouwde instituut van Groot-Brittannië. Het instituut biedt gratis gezondheidszorg aan alle Britse burgers, ongeacht het inkomen.

“Toen de NHS in 1948 gesticht werd, was dat een werkbaar principe”, aldus Ria Van Bekhoven. “Factoren zoals de vergrijzing en het beschikbaar stellen van dure medicijnen hebben daarin verandering gebracht. Maar het invoeren van een persoonlijke bijdrage is voor de Britten onbespreekbaar.”

Eén van de verklaringen waarom de Britten voor de brexit stemden, is dat de uittreders beloofden jaarlijks een deel van de Britse EU-bijdrage in de NHS te injecteren. “Er komt inderdaad een financiële injectie”, aldus Van Bekhoven. “Die moet de gezondheidszorg over het dieptepunt van de winter tillen. Daarna stevenen we af op de volgende crisis. Er moet meer gebeuren vóór men bereid is de gezondheidszorg te herzien." Premier May ontkent dat er sprake is van een humanitaire crisis.