Verbazing en verbolgenheid: zo omschreven Wachtposten Vlaanderen, AADM en Kartel (ASGB/GBO/MoDeS) op vrijdagnamiddag 16 oktober hun reactie bij het bericht dat de regering de budgetten voor de huisartsenwachtposten bevroren had. Een overzicht van de feiten. 

Het begrotingsvoorstel van het Verzekeringscomité (het orgaan waarin ziekenfondsen en zorgverstrekkers zetelen) had nochtans een mooi bedrag uitgetrokken voor de wachtposten.

In het voorstel was 18 miljoen vrijgemaakt voor de verdere implementering van het eGMD en 2 miljoen voor de huisartsenwachtposten. De 2 miljoen extra kwamen bovenop de 18,15 miljoen van het huidige budget en de 5,25 miljoen gerelateerd aan het wachtactieplan. Het voorstel van het Verzekeringscomité werd op 5 oktober met een nipte meerderheid aanvaard.

Klassiek zou de stemming over het akkoord in de Algemene Raad van het Riziv (1), op 12 oktober, nu de volgende stap zijn. Maar verrassend genoeg veegde de regering het voorstel van het Verzekeringscomité van tafel en pakte uit met een eigen voorstel. Het meest opzienbarende aspect daarvan voor de huisartsgeneeskunde was de onmiddellijke bevriezing van de budgetten voor de huisartsenwachtposten.

De regering legde volgende verklaring af: “Geen enkele uitbreiding of wijziging van een huisartsenwachtpost zal worden toegestaan, net zo min als het opstarten van een nieuwe huisartsenwachtpost, behalve als dat kan gebeuren binnen het nu al bestaande budget voor de huisartsenwachtposten. De lopende projecten waarvoor het Verzekeringscomité nog zijn fiat moet geven, worden ook bevroren. De extra fondsen gereserveerd voor 2016 en de fondsen die nog beschikbaar zijn in 2015, worden uit het budget geschrapt.” Deze besparing zou 10,2 miljoen opleveren vanaf 1 januari 2016.

De Algemene Raad wees het voorstel van de regering af. Maar die drukte het zonder verder overleg door.

Dagjesdenken

“Deze maatregel schiet ons in het verkeerde keelgat”, zeggen AADM, Wachtposten Vlaanderen en Kartel in hun gemeenschappelijk communiqué. “Het begrotingsvoorstel vertrekt niet van een toekomstige visie op de gezondheidszorg of een versterking van de eerste lijn.” Het draagt volgens de partners maar één kortzichtige boodschap uit: besparen.

Met haar beslissing breekt de regering niet alleen in op een lopend akkoord, het brengt ook de verdere ontwikkeling van een belangrijk project in het gedrang. Een goede maand geleden was dokter Stefan Teughels, voorzitter van Wachtposten Vlaanderen, nog optimistisch in Medi-Sfeer. “De angst dat het wachtpostproject opgedoekt zou worden, is op het terrein aan het wegebben, in het licht van recente evoluties, zoals de bepaling dat er voldoende budget is vrijgemaakt om nieuwe wachtposten te kunnen oprichten”, zei hij.

Het medicomut-akkoord voor 2015 voorzag in het oprichten van 15 nieuwe wachtposten. Op dit moment staan er 10 huisartsenwachtposten klaar om van start te gaan of bevinden zich in een gevorderde fase van hun ontwikkelingsproces.

Het nieuwe begrotingsvoorstel druist volledig in tegen de afspraken die met de huisartsenkringen werden gemaakt op de Rondetafelconferentie Wachtdiensten, stippen Domus Medica/AADM, Wachtposten Vlaanderen en Kartel verder aan. Het is trouwens ook in tegenspraak met de intentie van minister De Block om een verschuiving teweeg te brengen tussen de spoeddiensten van ziekenhuizen en de wachtdienst van de huisartsen, dit met het oog op besparingen. Hoe de huisartsen deze verschuiving moeten opvangen zonder extra middelen, is niet duidelijk.

Als conclusie vragen AADM, Wachtposten Vlaanderen en Kartel de minister uitdrukkelijk om, zelfs in een besparingscontext, de eerste lijn toch te versterken en de visie van een kwalitatieve gezondheidszorg in België alsnog te laten reflecteren in haar begroting van 2016.