De griepgolf van de voorbije winter heeft een duidelijk zichtbaar effect gehad op de demografie. Dat concludeert althans de NOS met het oog op Nederlandse cijfers. De bevolkingsgroei was daar in de eerste maanden van dit jaar lager dan in de overeenkomstige periode van 2017.

Mensen die schokschouderend reageren op de griepprik, het blijft een welbekend fenomeen. De griep is minder onschuldig dan men doorgaans denkt. Daarom wordt ze door de NOS met de vinger gewezen, nu cijfers van het Nederlandse Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) een dipje in de bevolkingsgroei blootleggen.

Tijdens de eerste zes maanden van dit jaar is de Nederlandse bevolking met 32.000 inwoners toegenomen. In de eerste helft van 2017 bedroeg dat cijfer 35.000.

De knik is afkomstig uit wat men de natuurlijke aanwas of het natuurlijke saldo noemt, met andere woorden, het verschil tussen het aantal geboorten en het aantal overlijdens. In 2017 bedroeg de aanwas 4.000, in 2018 maar 1.000.

Het geboortecijfer was identiek voor beide jaren (82.000), maar het sterftecijfer lag in de eerste zes maanden van 2018 maar liefst 3.000 eenheden hoger. Sterfgevallen kwamen vooral voor tijdens het eerste kwartaal, bij 65-plussers. Eén en ander was in belangrijke mate het werk van de griepgolf, aldus de NOS.

Naast het natuurlijke saldo wordt de bevolkingsgroei bepaald door de migratie, die overigens veel sterker doorweegt op de curve. In de eerste zes maanden van 2017 en 2018 bedroeg het migratieoverschot (de balans tussen in en uit) in Nederland 31.000 mensen. Terwijl dit overschot in 2017 voor een derde uit Syriërs bestond, stroomden er dit jaar vooral Polen toe.

Op Belstat, de statistieksite van de Belgische overheid, zijn nog geen demografische gegevens voor 2018 voorhanden. Het rapport tot eind 2017 werd in juni gepubliceerd.

Ook bij het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, intussen Sciensano, zijn nog geen cijfers over de voorbije griepepidemie gepubliceerd, maar we vinden er wel een waarschuwing: “Onze statistische modellen laten ons toe om de algemene mortaliteit in de bevolking in te schatten, maar zij geven ons geen overzicht van de oorzaak van de mortaliteit.” Schommelingen in andere factoren, zoals de omgevingstemperatuur en luchtverontreiniging, kunnen ook bepalend zijn.

Het Nederlandse Bureau voor Statistiek is overigens voorzichtiger dan de NOS. In het CBS-communiqué worden beide gegevens – de geremde aangroei en de griepepidemie – zonder expliciet verband naast elkaar geplaatst: “In de eerste drie maanden van dit jaar stierven vooral meer mensen van 65 jaar en ouder. Er heerste een langdurige griepepidemie die tot halverwege april geduurd heeft.” Suggestief, maar dan toch met een slag om de arm.