Met haar geïntegreerde praktijkeenheid (PsoPlus) voor de behandeling van psoriasispatiënten toont Prof. Jo Lambert (Ugent) de enorme mogelijkheden aan die value-based healthcare in zich heeft als de principes deskundig in de praktijk worden gebracht. Onlangs stelde ze een update van haar project voor. 

Ze deelde haar bottom-up ervaringen met zorgoptimalisatie die wordt geïnspireerd door een passie voor gezondheidszorg en de observatie van veel verspilling. Hier volgt haar boeiend verhaal.

10% meer patiënten

Al jaren geleden introduceerde Prof. Lambert lean management in haar dermatologieafdeling, met de focus op waarde voor de patiënt. Door al haar medewerkers mee de waste of verspilling te laten identificeren op de afdeling, slonken wachttijden en kon hetzelfde aantal personeelsleden 10% meer patiënten zien. Overal, maar zeker in het vakgebied dermatologie dat sowieso onder druk staat, is dat een fantastisch pluspunt.

Lambert stapte met haar eenheid af van de traditionele één-op-één consultatie en implementeerde een meer omvattende aanpak met intakegesprekken door verpleegkundigen, legde ze uit. Dat leidde tot snellere en betere resultaten bij complexe ziekten zoals psoriasis. Ze omarmde de value equation (uitkomsten/kosten) om de effectiviteit van deze aanpak te bewijzen. Haar interesse in value-based healthcare bracht haar eerder naar de Harvard Business School.

Porter: van theorie naar praktijk

Ze implementeerde de zes punten van Porter voor value-based healthcare (VBHC), waaronder Integrated Practice Units (IPU’s) en uitkomstenmeting, maar schuwde ook de kritiek niet op de geestelijke vader van VBHC. Het VBHC-model strekt tot voorbeeld. Toch liet  Porter een lacune als het erop aankwam om zijn model in de praktijk te brengen. “Praktische implementatie, communicatie met de patiënt en opleiding zijn nochtans van groot belang”, onderstreept ze. Minstens even lastig is de kwantificatie van kostenbesparingen. En wel door de ingewikkelde ziekenhuisbudgetstructuur. 

Jo Lambert pleit voor multidisciplinaire samenwerking: een huidprobleem als psoriasis staat niet op zichzelf. Ook is ze voorstander van horizontale structuren met daarin zeker een plaats voor de huisarts. Dat kan in de geïntegreerde Practice Units (IPU’s) “met gereserveerde slots zodat we patiënten indien dringend direct kunnen doorverwijzen.” 

Dataverzameling is vandaag hot en daarvoor gebruikt haar dienst een gestandaardiseerde lijst. In samenwerking met economen wordt het zorgpad in kaart gebracht. Men meet  kosten via time-driven activity-based costing met een zelf ontwikkelde app. Elke minuut dat een dienst bezig is met een individuele patiënt, staat geregistreerd. Op het einde van de dag becijfert men zo de loonkost per minuut. Op die manier kun je dan weer de agendasystemen aanpassen aan de verschillende patiëntentypes.

Teleconsultaties worden ingezet om waarde en ecologische impact te verbeteren. Ze bieden dus zeker value, maar “ik was helemaal niet blij met de maatregel dat teleconsulten nu niet meer vergoed worden.” 

Internationale ambitie

Tijdens consultaties worden targets gemonitord. Patiënten met wie het goed gaat, moet je niet te snel terugzien, ook dat is lean management. Anderzijds komt zo meer ruimte vrij voor die andere patiënten die smeken om een urgente tussenkomst van de arts. De focus ligt verder op patiëntrelevante uitkomsten meten over het gehele zorgtraject zoals Porter dat voorschrijft.

Haar Gentse dienst mikt hoog met PsoPlus: “Er werd een patiëntrelevante outcome-set voor psoriasis ontwikkeld, met de ambitie voor internationale adoptie om benchmarking mogelijk te maken. Dat hopelijk via de ICHOM-website (International Consortium for Health Outcomes Measurement). De implementatie van een geschikt technologieplatform was een uitdaging, geeft Prof. Lambert toe, “Uiteindelijk viel de keuze op de Lighthouse Questionnaire Manager. Dit platform wordt gebruikt voor pre-consultatie dataverzameling en continue communicatie met patiënten.”

Veel betere levenskwaliteit

De kostenanalyse toont aan dat de initiële kosten van de geïntegreerde zorg hoger kunnen liggen, beseft Jo Lambert, maar de behaalde uitkomsten rechtvaardigen deze investering, maakt ze zich sterk. “Zo kunnen we analyseren waar we overdrijven in onze kost enerzijds, en  waar de investering het geld waard is anderzijds. Hopelijk krijgen we daarvoor een nieuw pilootproject van de minister.”

Ze  ziet weinig in bundled payments door de complexiteit van risico-adjustering. De verzamelde data binnen de IPU worden gebruikt voor machine learning projecten. Nu al tonen de resultaten aan dat psoriasispatiënten vaak onderbehandeld zijn en met hoge co-morbiditeiten worstelen, maar dat de geïntegreerde aanpak leidt tot een significante verbetering in ziekte-ernst en levenskwaliteit. Patiënten ervaren de aanpak als positief, met hoge scores voor tevredenheid en vragenlijstinvulling. 

Lambert beklemtoont tot slot het potentieel van teledermatologie. Ze is voorstander van een condition-based reorganisatie van ziekenhuizen en outcomes-meting in plaats van blind te besparen. Ze pleit voor vereenvoudiging van ons complexe zorgsysteem en wijst op het belang van de focus op geavanceerde tools voor gezondheidsdata. Dat belang is nog aangetoond toen een poging werd ondernomen om haar case te vergelijken met de aanpak van UZ Brussel. Een poging die strandde omdat data en systemen te sterk verschillen door een gebrek aan overheidsvisie.