In een recent opiniestuk reikt dokter Marieke Geijsels, huisarts in een groepspraktijk in Edegem, mogelijke oplossingen aan voor het huisartsentekort. Ze signaleert die ook aan de overheid. Maar lang niet iedereen is het eens met haar voorstellen. Gaat het om "lippendienst aan een bepaald model?"

"Huisartsentekort? Zo lossen we het op", luidt de titel van haar stuk dat verscheen in De Morgen. Daar wordt ze voorgesteld als 'Senior Arts Expertisedomein Praktijkorganisatie van Domus Medica'. Ze schreef het stuk in eigen naam. Uitgangspunt was dat honderden inwoners van Tongeren momenteel op zoek zijn naar een nieuwe huisarts. "Door een jammerlijke samenloop van omstandigheden, weten vele patiënten plots niet meer waar naartoe met hun eerstvolgende medische probleem."

"Het is een doemscenario waar vele huisartsenkringen al langer voor vrezen. En het is er een wat in de toekomst mogelijks nog vaker zal voorvallen."

Vele huisartsen(praktijken) zien zich inderdaad genoodzaakt om een patiëntenstop in te voeren wegens de overmatige werkdruk, nog in de hand gewerkt door corona. Daarover schreef MediSfeer ook al herhaaldelijk.

Tijdens de Dag van de Jonge Huisarts, georganiseerd door Jong Domus tien dagen geleden, raadde minister Vandenbroucke de aanwezige huisartsen alvast aan om in te zetten op een betere organisatie en samenwerking, binnen en tussen de lijnen, zoals we in een recente nieuwsbrief meldden.

Dokter Geijsels pleit ervoor om de huidige taken van de huisarts kritisch te bekijken en er voor een deel in te snoeien of ze te delegeren als deel van de oplossing. Uiteraard krijgen ook de zinloze attesten en de instandhouders daarvan een veeg uit de pan.

Attesten

"Hoeveel meer patiënten zouden we kunnen helpen per dag, als we geen zinloze attesten moesten invullen, zoals bijvoorbeeld het ziekteattest van korte duur? (...) "Dit attest is dan ook meer een vaststelling van een reeds voldongen feit, dan een advies van de behandelende arts. Dit leidt tot consultaties waarbij de enige hulpvraag van de patiënt is om een attest te krijgen of te verlengen. Consultaties die misschien beter besteed waren aan patiënten zonder huisarts maar mét een echte zorgnood. Het wordt tijd dat werkgevers hun werknemers gaan vertrouwen: immers in het buitenland blijkt dat het afschaffen van deze attesten niet tot meer absenteïsme leidt. Ofwel moet de overheid beslissen of ze de weinige middelen die er zijn, wil inzetten om de waakhond van deze werkgevers te betalen."

Verpleegkundigen

Ook kunnen terugvallen op "een goed opgeleide verpleegkundige die ons ondersteunt", is een van de aangereikte oplossingen. "Uit verschillende wetenschappelijke studies blijkt, dat patiënten met chronische aandoeningen beter hun therapeutische doelen halen en minder gehospitaliseerd worden als ze verzorgd worden in een praktijk waar huisartsen samenwerken met verpleegkundigen. Bovendien zorgt deze samenwerking voor een betere patiëntentevredenheid, en gelukkigere huisartsen."

Waarna een aanval volgt op het betaling-per-prestatiesysteem. Dat zou "een enorme drempel" betekenen voor artsen om zo’n verpleegkundige in dienst te nemen. "Het  gebrek aan wettelijk kader rond de vergoeding van de geleverde prestaties van die verpleegkundige"..."Als de minister wil dat we meer gaan samenwerken binnen de eerste lijn, dan dient dit dringend aangepakt te worden."

Huisartsen zijn doorgaans ook niet opgeleid om een KMO te runnen, personeel te beheren, … aldus dr. Geijsels die dus ondersteuning vraagt, ook om secretariaatsmedewerkers aan te nemen.

"Er moet een degelijk wettelijk kader komen, waarin verpleegkundigen taken kunnen opnemen in de niet-forfaitaire huisartsenpraktijken, zonder daarmee in een financiële schemerzone terecht te komen. En huisartsen moeten opgeleid worden, zodat zij niet alleen medici zijn, maar ook managers van dergelijke praktijken."

De minister mag me gerust contacteren als hij inspiratie nodig heeft om zijn beleid te concretiseren, besluit de Edegemse huisarts.

Proteststemmen

"Kijk, wat daar voorgeschoteld wordt is geen huisartsgeneeskunde meer. Of toch niet diegene die ik uitoefen. Dat is manager-chronische-zorg dat een team aanstuurt van paramedici", antwoordt Frederik Kao (Bvas) op Twitter.

Michel De Munck heeft het eerder begrepen op de titel 'senior arts': Senior Arts Expertisedomein Praktijkorganisatie van Domus Medica: "Met alle respect voor de ronkende titel maar mijn titel tot aan mijn pensioen 1 mei eerstkomend is huisarts. Hou het eenvoudig en werk fulltime. Want deze ervaring als expertise telt hoe langer hoe minder", tweet hij. En hij vervolgt: "Ik heb toch even gegoogeld en zag 25 raadplegingsuren van een senior per week om het tekort aan huisartsen op te lossen? Er moet natuurlijk vergaderd worden ook."

Lippendienst

Voor Bvas'er Stijn Geysenbergh is dit een voorbeeld van "lippendienst aan een bepaald model, waarbij sommige collega's die veel patiënten zien zich nog verder gaan vervreemd voelen van ons mooie vak."

"Ik heb op mijn praktijk geen verpeleegkundige nodig", pikt de Lubbeekse dokter Nele Dupont daarop in. "Tijdens de bloedafname, bloeddruk nemen en andere zaken gaat de communicatie door met de patiënt. Het zijn bovendien taken die ik graag doe.Maar wie anders wil werken, kan dat doen maar u hebt een punt: verpleegkundigen zijn dringend nodig op andere plaatsen!"

In eerste instantie in ziekenhuizen en woonzorgcentra allicht. 

Zoveel hoofden, zoveel zinnen. Maar dat er iets moet gebeuren, staat als een paal boven water want met het huidige beleid komen we er lang niet. En daarvoor is al jaren geleden gewaarschuwd. Het eerste slachtoffer is de patiënt en de zorgtoegankelijkheid.