Mijn dienst begint vrijdag om 23 uur, na een vermoeiende week, en eindigt om 8 uur 's ochtends. Ik ben huisarts en mijn idee van wachtdienst  is om patiënten te helpen die een onverwacht gezondheidsprobleem hebben en niet kunnen wachten tot hun huisarts terug is. Een wrede wachtdienst na een uitzonderlijke protestbeweging afgelopen lente...
Ik verklaar me nader:
- Ik kom om 22.40 uur aan op de wachtpost voor mijn dienst, die om 23.00 uur begint. Ik ontdek dat er om 23.15 uur een consultatie gepland stond, op verzoek van een patiënt die om 20.30 uur was binnengekomen. Reden: al enkele dagen keelpijn. Ik wil niet eerder komen, het is een ( bijzonder) verzoek. Ik bel de dame heel beleefd en vriendelijk om het helemaal zeker te weten en bied aan om haar de volgende ochtend eerst te zien (6.30 of 7 uur).

Afwijzing, beledigingen, "daarvoor ben je daar", etc. Dan hang ik op. zonder te vergeten om mezelf te beloven een klacht in te dienen.
- 23.15 uur: telefoontje van een moeder over haar 18-jarige dochter die al 3 dagen blaasontsteking heeft. Probleem: de dochter is er niet en ik kende haar duidelijk niet. De patiënte was bij de apotheker geweest, die haar wat fyto had verkocht, waarvan we wetenschappelijk weten dat het niet werkt buiten het placebo-effect/natuurlijke evolutie. Kortom, een antibioticum had telefonisch  moeten worden voorgeschreven. Voor een gratis consult, druk op 1; voor een gratis consult met voorschrift, druk op 2...
00:15: oproep voor overgeven van 3-jarige. Geen discussie. Laten we aan de slag gaan. Aardige vader. Kind is in orde. Probleem opgelost.
01:15: oproep voor een patiënt met buikpijn sinds 4 dagen. Aardige, respectvolle patiënt. Gezien op consultatie. Hij heeft pijn maar niets ernstigs.
01.30 uur: oproep voor een ernstige bloedneus die al uren aanhoudt. De patiënte is alleen en begint zich zwak te voelen. Ze heeft alles al geprobeerd, inclusief watten. Ik heb de patiënte geadviseerd naar de spoed te gaan... Dat leek me effectiever en veiliger. Wat was de toegevoegde waarde van de huisarts?
3.00 uur: telefoontje voor een baby die 40 cm was gevallen. De moeder had naar de kinderafdeling gebeld en werd geadviseerd om de baby te laten onderzoeken. De baby is in orde, lichte koorts, niets ernstigs.

Door het publiek zoveel te bieden, worden huisartsen met wachtdienst gezien als een dienst. Een dienst die mateloos wordt geconsumeerd. En bovendien is het goedkoop! Gemiddeld €6 midden in de nacht. Dus waarom zou je jezelf die ontzeggen?
En met 1733/112 begrijpen we elkaar niet meer.

De dienstdoende arts mag niet beschouwd worden als de zoveelste schakel in de spoedketen. Huisartsen kunnen niet worden ingeschakeld voor een ja/nee-antwoord. Hun rol is toegevoegde waarde bieden met hun vaardigheden en specifieke kenmerken (minder een beroep doen op ziekenhuiszorg, thuiszorg, humaan en proportioneel beheer, aanpak van aandoeningen in de eerstelijnszorg).
In dit tempo zal het systeem exploderen: ofwel door de kostenexplosie ofwel door het ontslag van zorgverleners...
Wees waakzaam! (Sorry voor de woordspeling met 2 uur slaap in mijn botten) ????

Nog een paar bedenkingen:

• de uitbreiding van de algemene derdebetalersregeling zal de mensen de werkelijke kosten van de wachtdiensten doen vergeten: patiënten betalen midden in de nacht €6 voor een bezoek dat de gemeenschap €90 kost (?) (cijfers nog te verifiëren)
• het afschaffen van de diepe-nachttriage in combinatie met een inadequaat gebruik van de medische richtlijnen heeft er in de praktijk toe geleid dat er helemaal geen triage meer plaatsvindt
• Iedereen is het doel van de aanwezigheidsdienst van huisartsen vergeten, inclusief de 1733/112 regelgevers: we moeten alleen reageren op plotse en onvoorziene gezondheidsproblemen (ongeplande zorg) die niet kunnen wachten tot de huisarts terug is. Ik heb echter de indruk dat we gewoon een dienst als een andere werden.
• Huisartsen en -kringen kennen geen wetenschappelijke benadering van het probleem (statistieken bijvoorbeeld), deels vanwege een gebrek aan tijd en middelen, en we houden ons alleen bezig met emotionele kwesties. Ik denk dat dit verkeerd is.

Kortom, mijn wacht is symptomatisch voor de malaise, maar de fout ligt niet bij de patiënten of de 1733-operatoren, maar zeker wel bij de politiek, die zweert bij "zorgtoegankelijkheid" als mantra die alles rechtvaardigt!