"Moeten we nog een weekwacht organiseren?" Dat vroeg dr. Georgina Verlinden, huisarts uit Ternat en bestuurslid van de HAK Pajottenland, zich af in een recent opiniestuk op onze site. Ze krijgt heel wat bijval van onze lezers.
 
Doorgaans gaat het om niet-dringende oproepen die kunnen wachten en als ze dan toch dringend zijn, moet de huisarts sowieso verwijzen naar een ziekenhuis, luidt haar betoog in een  notendop.

Dokter Rosalie Buysschaert uit Deerlijk treedt haar beknopt bij met de woorden: "Volledig akkoord! Goede uitleg, correct!" Yves Van Vaerenbergh (solo-arts Aalst) zit op dezelfde golflengte. Hij argumenteert dat iets uitvoeriger: "De weekwacht is er voor de rusthuizen, kinderen die niet binnen geraken bij de pediater en mensen die geen vaste huisarts meer hebben. Hetzelfde gaat op voor de weekendwacht met ultraweinig echt urgente pathologie.
Dat je mensen daarvoor kunt sensibiliseren, daar geloof ik niet in: enerzijds volgt de meerderheid van de mensen enkel social media en niet meer de mainstreammedia, plus: we moeten "de mensen" niet overschatten. Ze kiezen eerst voor hun eigenbelang, lees: "als zij maar geholpen worden". De Aalsterse arts voorspelt ook dat bnnen tien jaar er door het dan nog groter huisartsentekort knopen moeten worden doorgehakt."
Ellen Wellens (Diest) is niet alleen een vurige aanhanger van het standpunt van Georgina Verlinden. Ze schrijft: "Ik zou zelfs verder gaan. In een maatschappij waarin de beschikbaarheid van het medisch korps afneemt terwijl de vergrijzing, en daarmee de zorgnood, toeneemt, moet niet enkel een inspanning gevraagd worden aan het (huis)artsenkorps om met deze veranderingen om te gaan. Neen, op de eerste plaats zou de bevolking wat ‘opgevoed’ mogen worden. Niet elke oorstop of snottebel moet tijdens de avond/nacht/weekenduren gezien worden. Een beetje pijn is niet dodelijk en kan meestal (tijdelijk) gelenigd worden met middelen die elk gezin in huis zou moeten hebben. Mensen moeten dat blijkbaar opnieuw leren." Ze verschilt hier dus van mening met dr. Van Vaerenbergh als het gaat over de 'opvoedbaarheid' van patiënten.

Dr. Wellens steekt zelfs de hand in eigen boezem: "Dat ze (=de patiënten, red.) het vergeten zijn is onze eigen schuld. Hetgeen we als huisarts tijdens de wachten zien kan inderdaad, in 95% van de gevallen, ingedeeld worden in pathologie die of kan wachten of naar spoed moet. Het fenomeen wachtpost beloont hun ‘slecht’ gedrag: om goede financiële papieren te zitten is het immers wenselijk dat er zoveel mogelijk patiënten gezien worden. De drempel is laag. En met het verlagen van de drempel verminderen we de zelfredzaamheid van de bevolking. We doen hen hiermee geen plezier en onszelf ook allerminst. Deontologische bekommernissen vind ik een manier om zich te verzetten tegen echte verandering. Deontologie is immer geen statisch gegeven. Naarmate een maatschappij en de noden daarvan (ook die van artsen, dat zijn ook nog steeds mensen) veranderen, zou ook de deontologische code mogen wijzigen."

Haar besluit: "Laten we om te beginnen de gruwel van de wachtposten afschaffen, installeer desnoods een echt triage systeem (niet urgent = niet binnen) voor de deur van de spoedgevallen dienst en schaf ook de gewone huisartsenwachtdiensten af. Een telefonische, triërende bereikbaarheid lijkt me meer dan voldoende. Dat we onszelf daarmee overbodig maken is allerminst waar. De rol van de huisarts is immers verschoven van vooral opvang van acute pathologie (zoals dat 30 jaar geleden misschien was), naar meer preventie en opvolging. We kunnen en moeten niet alles blijven doen!"

Frank Beck (Mechelen) is dan weer niet alleen bondig maar ook fors in zijn reactie: "Afschaffen die wachten, en vooral de wachtposten!"

De Zedelgemese dokter Patrick Vansteenkiste zit aan het andere einde van het spectrum en klinkt een stuk gematigder. 
"Ik denk dat het nut van een weekwacht "an sich" niet betwist wordt, wel of die moet georganiseerd worden naar analogie met de organisatie van een wachtpost. Want stellen dat weekwacht niet zou moeten wegens  het "weinig aantal dringende zaken" in de week, zou hetzelfde impliceren voor de weekendwacht."

"In onze landelijke situatie is het naar mijn aanvoelen ideale scenario een tijdlang geweest: weekend wachtpost (algemeen geaccepteerd) en tijdens de week triage via de 1733 door de wachtpost, maar de wachtarts van de verschillende wachtdienstonderdelen "bedient" enkel het eigen wachtdienstonderdeel en niet het grote grondgebied dat door de wachtpost overzien wordt. Voordeel is dat er dus een triage gebeurt waardoor urgenties weggeleid worden van de huisarts, en de belasting is voor de wachtarts vrij beperkt. In dit scenario was de aanwezigheid van de arts in de wachtpost niet vereist. Op het moment dat dit verandert met inslapen van de wachtarts, wordt het een ander gegeven."
"Geen weekwacht organiseren is de klok terugdraaien", geeft hij nog mee: "Iedereen zorgt voor de eigen patiënten en regelt bij gebeurlijke afwezigheid zijn vervanging, wegens de deontologische verplichting van continuïteit."

Een laatste echo nog van Aurelija Noriene uit Malle die vergelijkt met het buitenland: "Een correct voorstel van de collega. Er zijn landen waar huisartsen uberhaupt geen wachten doen zonder dat gezondheidszorg daaronder zou lijden. Ofwel is het probleem niet dringend en kan het tijdens normale werkuren behandeld worden, ofwel is het urgentie en moet men naar spoed. Kwestie van gezondheidszorg correct te organiseren."