Herhaaldelijk al werd een tool in het vooruitzicht gesteld om het juiste type medische beeldvorming te kiezen, op basis van de relevante medische gegevens van de patiënt. Dat blijkt maar niet te lukken. In afwachting enkele interessante cijfers.

Huisartsen schrijven het meest medische beeldvorming voor (zie tabel), maar ze zijn ook het talrijkst en het zou niet netjes zijn om hen als schietschijf te nemen bij een volumetoename.

Radiologen worden ook al vaak onterecht met de vinger gewezen als een van de slechtste leerlingen van de klas wegens herhaalde budgetoverschrijding. Daarom zijn ze vragende partij voor gepaste software die inadequate voorschriften medische beeldvorming terugdringt. Die software werd al meermaals beloofd, laatst nog begin dit jaar. Maar nog steeds is ze niet ter beschikking.

Waaraan ligt dat? Dr. Charles Van de Velde van de Belgian Society of Radiology (BSR): “De uitvoering is nog niet voor morgen want  de software is vrij duur. Het dossier zit op dit moment bij het Riziv. De software is Europees gevalideerd, maar moet nu praktisch geïmplementeerd worden. En voor het beheer wordt wel een stevig bedrag gevraagd door privéfirma’s. De huisartsen staan niet afkerig tegenover die software, vermoed ik. Maar als men hen zegt dat een jaarabonnement pakweg 5.000 euro zal kosten, dan krijg je een andere invalshoek.”

Ego’s

Wat het volume voorschriften betreft en de inzet van medische beeldvorming: de radiologen kunnen dat ietwat bijsturen en subsitueren eventueel, zij het niet fundamenteel. Huisartsen zijn doorgaans nog ontvankelijk voor die bijsturing, maar in ziekenhuizen liggen de kaarten vaak anders, zeggen experts (lees: de machines moeten draaien of bepaalde ego’s spelen op). “Als een politicus van zijn fiets valt op zondag en hij wil stante pede een CT van zijn schedel, dan zal hij die wel krijgen…”, reageert nog een waarnemer. 

Niet alleen ziekenhuizen, ziekenhuisartsen en huisartsen zijn betrokken partij bij het volume medische beeldvorming. Verder spreekt de patiënt meer en meer een woordje mee en durft meer druk te zetten om een voorschrift te eisen.

Nivellering

België krijgt 18 nieuwe MRI-scanners, daarover is eind vorig jaar een protocolakkoord afgesloten in de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid. Die Interministeriële Conferentie wees het aantal toestellen toe per regio, de regio’s moeten ze op hun beurt verdelen over de ziekenhuizen via uitvoeringsbesluiten. Dat belooft nog een aardig rondje getouwtrek te worden. En op dit moment is het hierrond zeer stil vermits er nog geen regionale regeringen zijn.

Het zijn de ziekenhuizen die de toestellen zullen aankopen, de financiering zit bij de deelstaten. De werkingskosten (ongeveer 315.000 euro per toestel per jaar) worden dan weer door de federale overheid gedragen.

Elk ziekenhuis is uiteraard vragende partij. Zullen grotere ziekenhuizen die al één of twee toestellen hebben, er eentje bijkrijgen? Of zal men politiek de voorrang geven aan kleinere ziekenhuizen en zorgnabijheid? Alleszins moet alles binnen een gesloten budget blijven en het protocolakkoord meldt dat de grootste diensten moeten minderen ten koste van de kleinere. Waardoor men dus naar een zekere nivellering zou evolueren, een moeilijke kaart voor sommigen.

Voorgeschreven medische beeldvorming (röntgendiagnose, spinale beeldvorming, CT)

Bron: Variaties in medische praktijken, Spinale beeldvorming - CT-scan

Analyse van de verdeling en de evolutie van de medische praktijk in aantallen en volumes per verzekerde in België (analyse en trend per gewest, provincie en arrondissement) voor het jaar 2017

RIZIV – Dienst voor Geneeskundige Verzorging – Directie Onderzoek, Ontwikkeling en Kwaliteitspromotie

Cel Doelmatige Zorg

Pascal Meeus, Virginie Dalcq, Anneleen Van Geystelen

Verschenen in BeCare (FOD Volksgezondheid)