Hoe de coronapandemie zal evolueren is niet duidelijk. Wel duidelijk is de grote nood aan "pandemic preparedness", of een betere voorbereiding op toekomstige epidemiologische bedreigingen. Welke lessen trekken we uit de voorbije jaren en wat kunnen ziekenhuizen en overheden nu al doen? Over die vragen boog de werkgroep "structurele aanpak bij covid" zich, een nieuwe werkgroep gelanceerd door zorgkoepel Zorgnet-Icuro.

In het expertenpanel zetelen directies en hoofdartsen van de Vlaamse ziekenhuizen. Verschillende experts die de coronacrisis vanop de eerste rij meemaakten, onder wie intensivist Geert Meyfroidt en CEO van het UZ Brussel Marc Noppen, gaven een eerste aanzet voor een aantal aanbevelingen.

Een eerste heikel punt is de capaciteitsplanning van ziekenhuisbedden. Vrijhouden van bedden is niet te verantwoorden, zo oordeelt de werkgroep. Dit verhindert namelijk dat een ziekenhuis zijn capaciteit optimaal benut. "Aan lege bedden heeft niemand iets", klinkt het. Een beter alternatief zijn afspraken over het snel (binnen de 24 uur) beschikbaar kunnen maken van plaatsen. 

Dat kan met goede realtime data en betrouwbare predictiemodellen, "een conditio sine qua non voor het managen van een crisis", zo zegt de werkgroep. Kwaliteitsvolle en efficiënte dataverzameling is dus een essentiële pijler voor in de toekomst. Bovendien is het belangrijk dat deze informatie transparant wordt gedeeld, zodat het beleid hierop echt kan sturen.

Maar ook het medewerkersbeleid verdient meer aandacht. Voor de crisis woog het personeelstekort al zwaar door op de zorgsector, maar ook in de toekomst worden de zorgnoden groter en dreigt het beschikbare personeel steeds schaarser te worden. De werkgroep adviseert ziekenhuizen daarom om vandaag al afspraken te maken over bijvoorbeeld de herallocatie van personeel. De overheid op haar beurt heeft de taak om de verpleegkundige bestaffing te versterken en te zorgen voor een hogere "patient to nurse ratio", door bijvoorbeeld te investeren in de aantrekkelijkheid van de zorgberoepen.