Ervaringsdeskundigen in het ziekenhuis: pluspunten in doctoraal proefschrift

Eva Marie Castro maakte haar doctoraal proefschrift over ervaringsdeskundigen in het ziekenhuis. Professionele zorgverleners moesten er even aan wennen, maar staken er op het einde van de rit zeker wat van op, blijkt uit de nieuwe editie van Zorgwijzer (Zorgnet-Icuro) op de vooravond van de patiëntendag.

Enkele passages uit het interview met Castro.

"We gingen van start met twaalf ervaringsdeskundigen: zes mensen op de revalidatieafdeling, vier bij dermatologie en vier personen in het niercentrum.(...) De ervaringsdeskundigen konden patiën­ten ondersteunen op vier vlakken. Eerst en vooral door sociale en emotionele steun te geven, daarnaast ook door praktische ondersteuning aan te bieden en informatie te geven. In de praktijk verliep de ondersteuning op elke afdeling anders. 

Zo zag je op de afdeling revalidatie dat vooral de praktische ondersteuning aan bod kwam. Er was een patiënt met dwarslaesie die moeite had om zijn veters te knopen. Telkens moest hij aan de verpleging vragen om hem te helpen. Tot een erva­ringsdeskundige toonde  hoe hij zijn veters knoopte. Plots was er een progressie bij de patiënt. 

(...) Ik denk aan een patiënt die na een amputatie opnieuw moest leren traplopen. Het was een traag en moeizaam proces. Opnieuw liep de vooruitgang een stuk sneller toen een ervaringsdeskundige tips en aandachtspunten gaf. Waar moet je op letten bij het stappen? Hoe hou je beter je evenwicht? Met die hulp ging het traplopen heel wat vlotter.

Praktische zaken

"Soms ging het ook over hele praktische zaken. Rolstoelpatiënten leerden hoe ze het makkelijkst een band van hun rolstoel vervangen. Of welke pomp ze het best gebruiken om de banden op te pompen. Er was een rolstoelpatiënt die na een lange revalidatie naar huis mocht. Er was een plan opgesteld om de keuken aan te passen aan de nood van de patiënt. Toen de ervaringsdeskundige het plan bekeek, wees hij op een aantal onpraktische punten. De gootsteen en het fornuis waren tegenover elkaar gezet. Op die manier is het voor een rolstoelpatiënt heel moei­lijk om bijvoorbeeld een pot met kokend water af te gieten in de gootsteen. De erva­ringsdeskundige gaf de tip om de gootsteen en het fornuis naast elkaar te plaatsen."

Opleiding

Ervaringsdeskundigen kunnen uiteraard de professionele hulpverlener niet vervangen. Ze kregen in het onderzoeksproject een vrij stevig pakket training en coaching. Via het Trefpunt Zelfhulp kregen ze gesprek- en luistertechnieken. Ze leerden hoe ze moeten omgaan met delicate situaties en hoe ze kunnen samenwerken met professionele zorgverleners. Er was ook aandacht voor zelfzorg. 

De ervaringsdeskundigen mogen geen me­dische info geven aan de patiënten, maar op expliciete vraag van de erva­ringsdeskundigen zelf kregen ze beperkte medische achtergrondinformatie van een professionele zorgverlener van de afdeling waar ze actief waren. Tot slot leerden ze via de vrijwilligersdienst het nodige over handhygiëne, discretie, beroepsgeheim en brandveiligheid. 

In het begin was er soms wat weerstand  bij professionele hulpverleners, maar Castro meende dat  op het einde van het traject iedereen positief was: "We leren bij en krijgen inzicht in het perspectief van de patiënt’, hoorden we regelmatig tijdens de evaluatie.

Symposium

Bedoeling is om, nu het proefproject in het UZ Leuven is afgelopen, bekeken wordt hoe dit model uit te breiden is naar andere Vlaamse ziekenhuizen. "Daarnaast heb ik samen met de medewerkers van Trefpunt Zelfhulp een boek geschreven over dit pro­ject. Nieuwe collega’s in de zorg. Ervaringsdeskundigen in het ziekenhuis is gebaseerd op het doctoraat (nvdr. promotor: Prof. dr. Martine Van Regenmortel). Op een toegankelijke manier hebben we beschreven hoe afdelingen zelf concreet aan de slag kunnen met ervaringsdeskundigen. Op 21 juni 2019 wordt het boek voorgesteld tijdens een symposium over dit thema."

U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.

Laatste reacties

  • Karen VANDEWALLE

    13 mei 2019

    beste,
    graag had ik een uitnodiging ontvangen voor symposium
    specifiek ben ik geinteresseerd of er ervaring ismet / nood is aan autisme-ervaringsdeskundige in ZH/ bij artsbezoek
    als arts met autisme kan ik misschien een meerwaarde zijn
    mvg karin