Eén oude boom heeft positievere effecten op iemands gezondheid dan tien kleine jonge bomen. Dat blijkt uit een grootschalige studie van de KU Leuven. De studie kon verbanden leggen tussen de aanwezigheid van verschillende types bomen en het gebruik van geneesmiddelen voor hart- en vaatziekten en mentale aandoeningen. De resultaten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd in Environmental Health Perspectives.

Wetenschappelijk onderzoek heeft eerder al verbanden aangetoond tussen de aanwezigheid van groen en natuur en positieve effecten op ademhaling, hart- en bloedvaten, slaap enzovoort. Voor het eerst is nu een gedetailleerde studie uitgevoerd die verschillende groene planten onderscheidt: het gaat van gras en struiken tot oude en jonge bomen. Eerder onderzoek bestudeerde het groen bijvoorbeeld via Google Streetview of satellietbeelden, maar dat leverde niet altijd voldoende gedetailleerde informatie op.

Daarom hebben de KU Leuven-wetenschappers gebruikgemaakt van de LiDAR techniek, die de vorm van de planten via laserpulsen erg gedetailleerd in kaart brengt. Het team identificeerde zo 616.379 bomen in het volledige Brussels Gewest. Er werd niet alleen gekeken naar de grootte van de kruinen, maar ook naar het aantal boomstammen op een bepaalde oppervlakte. 

Die gegevens werden daarna gekoppeld aan data over de verkoopcijfers van geneesmiddelen in het Brussels Gewest. Het ging om informatie van de mutualiteiten over geneesmiddelen voor hart- en vaatziekten en mentale aandoeningen. In het onderzoek werd ook rekening gehouden met andere socio-economische factoren die een invloed hebben op iemands gezondheid.

Minder geneesmiddelen bij grote kruin

Uit de resultaten bleek dat er minder geneesmiddelen gebruikt werden in gebieden waar bomen met een grote kruin, dus oudere en meer ontwikkelde bomen, aanwezig waren. De sterkte van dit verband verminderde echter als er te veel bomen dicht bij elkaar staan. Het bewaren van een grote, ontwikkelde, oude boom heeft dus meer voordelen dan tien nieuwe jonge bomen aanplanten, suggereert het onderzoek.

De trade-off tussen de hoeveelheid bomen en gezondheid kwam voor de onderzoekers als een verrassing, zegt professor Raf Aerts (KU Leuven-Sciensano). "Als we de factoren kruinvolume en aantal boomstammen samen bekeken, bleken grote kruinvolumes beschermend te werken (en dus voor een lagere verkoop van medicijnen te zorgen, red.), maar het aantal boomstammen werd een risicofactor. Het beste is dus om grote kruinvolumes te behouden en tegelijk het aantal stammen te beperken: dat lukt door de grote bomen te laten staan."

Professor Aerts doet daarom een oproep naar stadsplanners en projectontwikkelaars. "Je kan niet alles vervangen. Er mogen zeker nieuwe bomen worden aangeplant, graag zelfs. Maar laat oude bomen zo veel als mogelijk staan: zij zijn niet te compenseren."