De sociaal-economische gevolgen van de coronapandemie zijn tot nu toe nog al bij al beperkt gebleven dankzij onze welvaartsstaat, maar de crisis heeft de in onze samenleving bestaande ongelijkheden wel nog vergroot. Dat blijkt uit het Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting van de aan de Universiteit Antwerpen verbonden Universitaire Stichting voor Armoedebestrijding. Er was meer oversterfte bij mensen in armoede, lockdowns wegen zwaarder omdat ze kleiner wonen, ze voelen de prijsstijgingen meer en ze hebben minder reserves om tegenslagen op te vangen.

De onderzoekers benadrukken wel dat de verschillende overheden in ons land fikse inspanningen hebben geleverd om de grootste economische schok sinds de Tweede Wereldoorlog te milderen. "Het probleem is dat dat beleid geënt is op de bestaande systemen, die er al voor de coronacrisis niet in slaagden om het armoederisico te verkleinen", zegt onderzoeker Wim Van Lancker, die vanuit KU Leuven meewerkte aan het rapport. "Onze welvaartsstaat steunt als het ware op drie manke poten: het armoederisico is in België groter dan in de landen waarmee we ons graag vergelijken, de sociale mobiliteit is lager en de middelen voor armoedebestrijding komen te weinig terecht bij wie het echt nodig heeft."

Kwetsbare personen waren tijdens de - nog steeds lopende - crisis oververtegenwoordigd bij de economisch zwaarst getroffenen, stelt het rapport. "Zij hebben bijvoorbeeld vaak geen toegang tot de systemen van al dan niet tijdelijke werkloosheid", stelt Van Lancker. "Denk maar aan interimjobs, studentenjobs, flexi-jobs, de zwarte economie of schijnzelfstandigheid."

Het relancebeleid moet zich volgens de onderzoekers dan ook meer richten op het wegwerken van de bestaande ongelijkheden. Mogelijke maatregelen zouden onder meer kunnen zijn om gezondheidszorg betaalbaarder te maken, de digitale kloof beter te dichten en een 'covid-winstbelasting' in te voeren voor zij die net wél profiteerden van de crisis, klinkt het.