Chronische ziektes spelen een grote rol in de gezondheidsuitgaven van 65-plussers. In 2017 werd meer dan een kwart van de chronisch zieke ouderen in het ziekenhuis opgenomen, tegenover een op de tien van de ouderen zonder een chronische ziekte. Dat blijkt uit een studie woensdag van de Onafhankelijke Ziekenfondsen.

In 2017 was 18,5 procent van de Belgische bevolking 65 jaar of ouder. Volgens het Federaal Planbureau zal dat tegen 2040 oplopen tot 24,1 procent. De groep 80-plussers zal tegen die tijd verdubbelen en 10 procent van de bevolking uitmaken.

Die vergrijzing gaat gepaard met de nodige kosten, want de jaarlijkse gezondheidsuitgaven voor de verplichte ziekteverzekering stijgen met de leeftijd: van gemiddeld 1.401 euro voor mensen jonger dan 65 jaar naar 4.531 euro voor mensen tussen 65 en 79 jaar en 8.820 euro voor 80-plussers.

De leeftijd op zich verklaart in zeer beperkte mate de gezondheidsuitgaven van ouderen. Wat wel een grote rol speelt, zijn chronische ziektes, aldus het ziekenfonds. Een op de drie 65-plussers heeft minstens twee chronische aandoeningen en meer dan 1 op de 10 minstens drie. Bij de 80-plussers hebben acht op de tien mensen een chronische ziekte. Het gaat vooral om hypertensie (61,3 procent), depressie (13,9 procent) en diabetes (13,6 procent).

Voor de ziekteverzekering vormen ziekenhuisopnames de grootste uitgavenpost voor 65-plussers. Ze vertegenwoordigen een derde van hun totale gezondheidsuitgaven. Een vijfde van die uitgaven gaat naar de verzorging in woonzorgcentra, hoewel dit slechts om 8,4 procent van de ouderen gaat. Deze kosten zijn sterk gelinkt aan de afhankelijkheidsgraad van ouderen. Geneesmiddelen, verpleegkundige zorg (vooral thuiszorg) en consultaties zijn andere factoren die voor aanzienlijke uitgaven zorgen.

Om chronische ziektes beter te voorkomen, vragen de Onafhankelijke Ziekenfondsen het budget voor preventie met 50 procent te verhogen en de groeinorm voor het gezondheidsbudget op te trekken van 1,5 procent naar 2,2 procent. Zo kan het aantal levensjaren in goede gezondheid toenemen. Om de hospitalisatiekosten te drukken is een betere doorstroming tussen het ziekenhuis en de thuiszorg nodig. Dat vraagt om investeringen in bijvoorbeeld ziekenhuizen voor vervolgzorg, herstel- en revalidatiecentra en transmurale zorg. Het ziekenfonds pleit verder voor een steviger statuut en meer ondersteuning voor mantelzorgers. Ook co-housing en tools rond telemonitoring moeten aantrekkelijker worden.