De nieuwe kaderwet van Vandenbroucke die Medi-Sfeer en De Specialist konden inkijken, schaft het systeem van partiële conventie af. Allerhande premies en tegemoetkomingen worden gereserveerd voor wie zich conventioneert en vallen weg voor álle artsen als er geen akkoord artsen-ziekenfondsen is. Enzovoort.

Frank Vandenbroucke heeft zijn voorontwerp van kaderwet voorgesteld aan de leden van het Verzekeringscomité en de Algemene Raad van het RIZIV. Het gaat om een duizelingwekkende lijst van dwangmaatregelen, drukkingsmiddelen, opgelegde termijnen en controlemechanismen die alleen maar als regelrechte chantage bestempeld kunnen worden. Vandenbroucke haalt het conventiemodel volledig onderuit. 

Afschaffing partiële conventie

Een van de meest fundamentele ingrepen is de afschaffing van partiële conventionering. Artsen zullen zich voortaan alleen nog volledig of helemaal niet kunnen aansluiten bij een conventie. Vooral in universitaire ziekenhuizen, waar partiële aansluiting essentieel is voor flexibele werkschema’s, komt dit neer op een keurslijf van administratieve dwang.

Bovendien blijven artsen, wanneer er geen nieuw akkoord is gesloten op 31 december, verplicht om zich tot eind februari van het volgend jaar aan de oude tarieven te houden. Gedaan dus met de vrijheid om uit een vervallen akkoord te stappen. Artsen verliezen zo hun onderhandelingsmacht op een cruciaal moment. 

Bestraffing als onderhandelingstechniek

Verschillende RIZIV-premies – zoals de kwaliteitspremie, de telematicapremie en de geïntegreerde praktijkpremie – worden voortaan exclusief toegekend aan geconventioneerde artsen. Deze premies dienen nochtans om concrete inspanningen op vlak van kwaliteit, digitalisering en samenwerking te ondersteunen. Ze hebben niets met de conventie als zodanig te maken. 

Deze premies koppelen aan de conventiestatus is een sanctiemechanisme: wie het akkoord niet aanvaardt, wordt financieel gestraft, ongeacht inzet of zorgkwaliteit. Meer nog, indien er geen akkoord tot stand komt, worden deze premies en tegemoetkomingen zelfs volledig geschrapt voor álle artsen. 

Supplementen geplafonneerd

De Koning krijgt de bevoegdheid om maxima voor ereloonsupplementen vast te leggen voor verstrekkingen, zowel intra- als extramuraal. Tegen 2028 worden vaste plafonds ingevoerd: 125% voor verstrekkingen aan gehospitaliseerde patiënten en 25% voor verstrekkingen in de ambulante zorg. Zonder dat de nomenclatuur hervormd is of de ziekenhuisfinanciering herzien, zal deze maatregel voor de artsensyndicaten volstrekt onaanvaardbaar zijn. 

En daar houdt het niet mee op, want de Koning – lees de minister –  kan deze plafonnering vervroegd invoeren, zonder parlementair debat. Elke vorm van democratisch debat over deze ingrijpende maatregelen wordt dus in de kiem gesmoord. De wet geeft één minister haast onbeperkte macht om structurele ingrepen door te voeren in de artsenhonoraria. 

Financiering artsensyndicaten 

Zoals Medi-Sfeer en De Specialist eerder al signaleerden, maakt Vandenbroucke de financiering van de artsensyndicaten afhankelijk van het aantal geconventioneerde artsen. Dat is een ongezien drukkingsmiddel. Wie het beleid kritisch benadert en vrij wil onderhandelen, riskeert afgestraft te worden met verlies van werkingsmiddelen. 

RIZIV-nummer intrekken

Als klap op de vuurpijl eigent de minister zich zelfs het recht toe om artsen hun RIZIV-nummer af te nemen. We citeren letterlijk uit de memorie van toelichting: “Er wordt een bevoegdheid gegeven aan de Koning om nadere regels te bepalen voor de toekenning, het gebruik en de intrekking van een RIZIV-nummer om andere reden dan handhaving.” 

De hervormingen die Vandenbroucke voorstelt, lijken eerder op een bestuursmodel van bevelen en afdreigen dan op overleg. Akkoorden zijn niet meer het resultaat van overleg maar een vorm van gehoorzaamheid aan het dictaat van één minister.

> Ontdek het voorontwerp van kaderwet (memorie van toelichting)

Lees ook:

> Financiering artsensyndicaten binnenkort afhankelijk van conventiegraad?

> Vandenbroucke bevestigt plafond op ereloonsupplementen vanaf 2028

> Artsensyndicaten niet mals voor kaderwet Vandenbroucke: "Point of no return"