Minder ziekenhuizen in het rood, maar toch opletten of anders ongelukken (Maha)

De investeringsdynamiek vertraagt, de solvabiliteit stijgt licht, het is nog steeds nodig om de financiële schuldgraad op te volgen en de resultaten blijven precair. Zonder de uitzonderlijke elementen in het resultaat blijft slechts 31 miljoen courant over.

In totaal is bijna een derde van de ziekenhuizen verlieslatend, een lihcte verbetering ten opzichte van vorig jaar. Toen ging 44% van de ziekenhuizen in het rood. De cashflowpositie verbeterde lichtjes., maar is niet voldoende voor volgende investeringen.

Het balanstotaal steeg lichtjes naar 20,7 miljard, met 1,9%. In zijn totaliteit blijft de financiële balanssituatie gezond met een eigen vermogen (zonder investeringstoelagen) van 23%. De leningen op lange termijn dalen, de kortetermijnschulden namen wel toe met 125 miljoen (+41%) maar vertegenwoordigen slechts 5,7% van de totale schuld. Er bestaan wel grote verschillen tussen de ziekenhuizen. Over het algemeen is deze evolutie gunstig.

Opnames en ligdagen

De evolutie van de opnames 2014-2018 ziet er als volgt uit: voor de AZ's is er een stijging van 0,5% gemiddeld per jaar over de laatste vijf jaar. Bij de UZ's ligt die zelfs nog iets hoger (0,6%).  Het aantal gerealiseerde ligdagen daarentegen zit in dalende lijn: 0,8% per jaar bij de AZ's en 0,1% per jaar bij de UZ's. Logisch, vermits de lengte van ziekenhuisverblijven al een tijdje daalt, ook in de ons omringende landen.

Het aandeel van de daghospitalisatie ligt op 18% voor de AZ's. Per regio zien de cijfers er als volgt uit wat de gerealiseerde ligdagen betreft: Vlaanderen 19,7%, Wallonië 15,4%, Brussel 16,1%. 

Positief is dat de ziekenhuisinkomsten blijven stijgen, en wel met 769 miljoen of 5,2%. Voor Vlaanderen ligt die stijging iets hoger (5,75%) vergeleken met Brussel (4,55%) en Wallonië (4,50%).

Honoraria

De artsenhonoraria stagneren procentueel in 2018, vergeleken met 2017 (zie tabel). Maar in vergelijking met de omzet stegen ze wel meer.

  Geagg. gem. % 2017 Geagg. gem. % 2018 Abs. milj. euro 2017 Abs. milj. euro 2017 versch. % abs.
Bedrijfsopbrengsten 108,9 108,7 16.085 16.895 5
Omzet 100 100 14.774 15.543 +5,2%
BFM en inhaalbedragen 36,7 36,1 5.424 5.612 3,5
Forfaits 4,4 4,2 657 658 0,2
Farmaproducten 17,1 17,9 2.528 2.783 10,1
Honoraria 40,8 40,9 6.032 6.354 5,3
Kamersuppl en nevenproducten 0,9 0,9 134 137  2,3

De post farmaproducten steeg, niet onlogisch omdat heel wat geneesmiddelen duurder werden.

Maar vermits ook de post afdrachten een belangrijke rol speelt, dringt Belfius aan op meer transparantie van het systeem. 

Over een langere periode bekeken zien we een vergelijkbaar resultaat met bv. 2003.

Het bedrijfsresultaat steeg lichtjes (10 miljoen beter in vergelijking met het jaar eerder), maaar het courante resultaat verschilt niet zo sterk. In 2018 blijven wel meer ziekenhuizen uit de rode cijfers. 68% in vergelijking met 56% in 2017. Het aantal instellingen met onvoldoende cashflow daalde van 24 in 2017 naar 18 in 2018. Twee ziekenhuizen scoren zelfs negatief.

Opvallend tot slot is dat de levendige investeringsdynamiek van de afgelopen jaren in 2018 gefnuikt werd, wellicht te wijten aan de huidige overgangsperiode naar netwerken en een nieuw nomenclatuursysteem waarin we ons bevinden. Bovendien ziet er een enorm verschil op de betaling van de overheid (inhaalbedragen) van bijna tien jaar, licht ook Margot Cloet toe (Zorgnet-Icuro), die eveneens aandringt op een snelle doorvoering van de vernieuwing in de financiering. "Graag zo snel mogelijk de tanker draaien", roept ze onze toekomstige federale regering op, "met een verhoging van de groeinorm."

Duidelijk is voorts dat meer en meer ziekenhuizen inzetten op IT-investeringen, vooral dan AZ's vorig jaar (23,6%) een stijging met meer dan een derde. Bij de UZ's is er dan weer sprake van een lichte terugval naar 19,2%, komende van 21,9%.

Belfius besluit dat we zeker moeten blijven opletten, of anders komen er ongelukken, zeker in het licht van de vergrijzing.

> Bekijk hier de presentatie

U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.

Laatste reacties

  • Pascal Selleslagh

    09 oktober 2019

    @philippe Jeannin. Inderdaad een foutje. Er was een zin weggevallen. Bedankt voor de feedback. Zetten we bij deze recht. Balanstotaal steeg met 1,9%. In zijn totaliteit blijft de financiële balanssituatie gezond met een eigen vermogen (zonder investeringstoelagen) van 23%.

  • Philippe Jeannin

    09 oktober 2019

    Ik denk dat er een foutje in zit. Het belanstotaal steeg lichtjes, met 23 % . Lijkt me niet "lichtjes"

  • Emanuel Van Hoecke

    09 oktober 2019

    Een gemiddelde operationele winstmarge van slechts 0.2% is mi toch zeer zorgwekkend. Verbeteringen in de cashflow zijn dan waarschijnlijk ook enkel in de minimale marges terug te vinden.
    Het feit dat het BFM slechts voor 36% van de inkomsten voorziet voor een marge van 0.8% duidt op een forse onder-financiering en/of inefficiëntie, waardoor ons systeem dus de facto door de artsenhonoraria (41% van de omzet) in stand wordt gehouden. Temeer zorgt de afhankelijkheid van de honoraria voor een ongezonde kwantitatieve incentive, daar waar de kwaliteit en patiënten waarde vooraan zouden moeten staan.
    Dit alles is op steeds kortere termijn onhoudbaar aan het blijken.

    nb
    Correcter zou zijn "Het aandeel van de artsenhonoraria aan de omzet stagneert procentueel in 2018, vergeleken met 2017 (zie tabel). Maar in vergelijking met de omzet stijgt deze."

    mvg

    Emanuel Van Hoecke, MD, MBA